Con chép biển

Chép thuộc họ ngao, hến ở biển. Hình dẹp mà thon, vỏ rất cứng, hoa văn đủ màu sắc trên nền trắng, đầu bụng lớn mà mập, đầu miệng nhỏ mà lép. Con to nhất bằng ngón tay cái, con nhỏ vừa ăn cũng bằng ngón tay út. Chiều dài con chép khoảng 3 cm, chiều rộng khoảng 2 cm. Chép sống ở bãi biển. Người làng biển đợi thủy triều xuống cạn, đi theo bãi biển, cồn cát ven bờ lộ ra dưới chân sóng, dùng hai bàn chân cày xới xuống lòng cát tìm bắt. Con chép sẽ hiện ra cồm cộm dưới bàn chân, thò tay bắt bỏ vào oi, lại tiếp tục cày xới, mãi cho đến khi nước lên ngập bờ mới hết bắt.

Năm nào rét đậm, chép càng béo, càng ngon, cho nên cứ sau tiết đông chí là mùa vụ của chép.

Muốn cho con chép sạch cát từ trong lòng nó, khi đem ở bãi về, người ta đổ chép vào một chậu nước muối, với độ mặn giống như nước biển, để yên lặng vài giờ, chép sẽ há miệng ra, lè lưỡi làm chầm bơi lội, thế là bao nhiêu cát trong bụng chép sẽ rơi ra ngoài, lắng xuống đáy chậu. Chỉ cần một động chạm nhỏ ngoài thành chậu hoặc một xao động nhẹ trên mặt nước thì lập tức chép ngậm kín miệng ngay. Lúc đó, chỉ cần vớt chép vào rá, chúng ta sẽ có một rá chép sạch để đưa vào làm món ăn.

Khi lửa trong bếp đã đỏ đều, chúng ta chỉ việc cho mỡ vào chảo, đợi mỡ sôi kỹ, khử hành xong, đổ chép vào, trộn đều và chú ý xem chừng không cho chép chín quá, nứt vỏ ra sẽ mất ngon, và cũng cần nhớ không nên nhiều nước mắm quá vì món chép chiên rất cần nhạt và bản thân con chép đã mặn sẵn rồi. Trước khi bắc chảo xuống cho thêm một ít tỏi và muốn cho chép không bị nứt vỏ, há mồm ra thì phải gạt bớt lửa sau khi trộn chép lần đầu.

Ăn chép chiên với tỏi phải ăn theo lối người miền biển ăn cá nướng trên thuyền giữa biển khơi, nghĩa là phải bắt và bóc vỏ chép bằng cả hai tay.

Vậy là, trên bàn ăn chỉ có một đĩa chép, vài cái khăn lau tay, một cái bát không đựng vỏ chép và có thể có một cốc bia hay vài ly rượu cho đậm đà hương biển.

Bằng hai ngón tay, cầm lấy phía bụng con chép đặt lên môi hút lấy cái nước mỡ bao quanh con chép, chỉ mới chừng ấy đã thấy ngon lành rồi. Tiếp đến, dùng móng tay ngón cái ấn vào giữa hai vỏ chép đang ngậm kín, vừa tách vỏ chép ra vừa hút lấy kỳ hết chất dinh dưỡng đầy ắp trong bụng chép, chúng ta sẽ thấy khoái trá về cái hương vị khó tả, và bạn sẽ bóc mạnh hai vỏ chép ra, ăn lấy phần thân mềm mại trắng nuột của chép, càng nhai càng thú vị: vừa mềm vừa dai, vừa dai vừa bở, bở mà không bấn, béo mà không ngấy, ngòn ngọt, mằn mặn, tưởng như một thứ ngọt mặn của hương trời hơi biển.

Chỉ vài con chép bóc bằng tay như vậy, bạn sẽ nhấp lấy một hớp rượu, hay một hớp bia, chắc chắn bạn sẽ thấy hết cái ý nghĩa của thành ngữ văn hóa ẩm thực: “sơn hào hải vị’’…

Theo Du lịch Quảng Bình